Κούβα: το αγκάλιασμα του πύθωνα από τις ΗΠΑ

Γράφει η Χριστίνα Μαυροπούλου

«Πρέπει να προετοιμαζόμαστε για τα χειρότερα», είχε προειδοποιήσει από τον Απρίλη ο Ραούλ Κάστρο, αμέσως μετά το πακέτο κυρώσεων με την πλήρη ενεργοποίηση του κεφαλαίου ΙΙΙ του άρθρου ΙV του νόμου Χελμς Μπάρτον του 1996.

Ο νόμος επιτρέπει θεωρητικά, κυρίως στους κουβανούς εξόριστους, να προσφύγουν στα αμερικανικά ομοσπονδιακά δικαστήρια κατά των εταιρειών που απέκτησαν κέρδη χάρις σε εθνικοποιημένες επιχειρήσεις μετά την επανάσταση του 1959. Περιληπτικά τα νέα κυρωτικά μέτρα περιλαμβάνουν: επανεργοποίηση των απαγορεύσεων των ταξιδιών όπου πλέον περιλαμβάνονται εκπαιδευτικά και ψυχαγωγικά ταξίδια Αμερικανών πολιτών. Επίσης περιλαμβάνονται ιδιωτικά ή εταιρικά ταξίδια με αεροσκάφη ή πλοία. Πάντως, ταξίδια πανεπιστημιακών, ερευνητών και δημοσιογράφων δεν θα απαγορευτούν προς το παρόν.

Απαγορεύσεις που είχαν αρθεί με την προσέγγιση μέσω της αποκατάστασης των διπλωματικών σχέσεων τον Δεκέμβρη του 2014 επί προεδρίας Μπαράκ Ομπάμα. Επίσης, πλέον, όποιος ζητάει βίζα για τις ΗΠΑ θα πρέπει να υποβάλλει και όλα του τα στοιχεία για λογαριασμούς που διαθέτει σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι καινούργιοι κανόνες, που τίθενται σε ισχύ από το αμερικανικό ΥΠΕΞ, αναμένεται να επηρεάσουν ετησίως περίπου 14,7 εκατομμύρια ταξιδιώτες που μεταβαίνουν στις ΗΠΑ, είτε ως τουρίστες είτε ως μετανάστες. Μόνο ξένοι αξιωματούχοι ή διπλωμάτες που ζητούν ειδικές θεωρήσεις θα εξαιρούνται από τους επιπλέον ελέγχους. Των κυρώσεων είχε προηγηθεί η ανακοίνωση της κυβέρνησης Τραμπ ότι από τις 2 Μαΐου θα ανοίξει τον δρόμο για να ασκηθούν χιλιάδες προσφυγές στη δικαιοσύνη εναντίον ξένων εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Κούβα.

Για την παροχή ταξιδιωτικών υπηρεσιών στην Κούβα την εποχή του εμπάργκο μεταξύ 2011-2014, ήδη βρίσκονται αντιμέτωπες με πρόστιμα οι εταιρίες Expedia, Hotelbeds και Cubasphere (325.406, 222.705 και 40.320 δολάρια αντίστοιχα), σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ.

Οι τελευταίες κυρώσεις έχουν διττό στόχο: την Κούβα και τη Βενεζουέλα. Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας, ο άνθρωπος που για δεκαετίες είναι ο χρήσιμος «κακός μπάτσος», Τζον Μπόλτον το έχει τάξει. Η Κούβα «θα είναι η επόμενη».

Έτσι, ο υπουργός Οικονομίας των ΗΠΑ, Στίβεν Μνούτσιν, ανακοινώνοντας τα μέτρα τα χαρακτήρισε απάντηση «στον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Κούβας στην περιοχή του Δυτικού Ημισφαιρίου», κυρίως για τη στήριξη των κυβερνήσεων της Βενεζουέλας και της Νικαράγουας, ενώ πρόσθεσε ότι απόφαση της σημερινής κυβέρνησης είναι «να ανακαλέσει την ελαστικοποίηση κάποιων κυρώσεων στο κουβανικό καθεστώς».

Για το δυτικό ημισφαίριο, η αμερικανική κυβέρνηση του πρόεδρου Ντόναλντ Τραμπ, επαναλαμβάνει παραλλαγμένο το γνώριμο σχήμα. Από τον «άξονα του κακού» των ημερών της εξαπόλυσης του πολέμου κατά της τρομοκρατίας, στην τρόικα της τυραννίας. Νικαράγουα, Κούβα και Βενεζουέλα, με την τελευταία, εν δυνάμει να εξελίσσεται στο Βιετνάμ της εποχής μας.

Ο εναγκαλισμός των ΗΠΑ μέσω του οικονομικού πολέμου, παρότι θεωρείται εν πολλοίς μη αποτελεσματικός, είναι παράνομος και κυρίως θανατηφόρος. Οι αριθμοί ψυχροί, αλλά αποκαλυπτικοί. Σύμφωνα με στοιχεία της έκθεσης των Jeffrey Sachs and Mark Weisbrot, με τίτλο “Sanctions as Collective Punishment: the Case of Venezuela,” συνδυαστικά οι οικονομικές επιπτώσεις θα είναι συντριπτικές. Μείωση 37,4% του ΑΕΠ, επιπροσθέτως της μείωσης του 16,7% που καταγράφηκε το 2018 και 60% της μείωσης της τιμής του πετρελαίου από το 2012 έως 2016.

Σε έρευνα που διεξήγαγαν τρία Πανεπιστημιακά Ιδρύματα της Βενεζουέλας, οι αμερικανικές κυρώσεις φέρονται πως ευθύνονται για τον θάνατο 40.000 ανθρώπων, ενώ η Φαρμακευτική Ένωση κατέγραψε ελλείψεις φαρμάκων -κατά 85%-, λόγω των κυρώσεων.

Στην περίπτωση της Κούβας, οι κυρώσεις ήδη αποδεκατίζουν και τα υπόλοιπα τμήματα της οικονομίας που δεν είχαν πληγεί σοβαρά από τις κυρώσεις, οι οποίες είχαν επιβληθεί στις εξαγωγές πετρελαίου από τη Βενεζουέλα (από 107.000 το 2012 σε 47.000 βαρέλια την ημέρα) τον Μάρτιο. Σύμφωνα με κουβανικά μέσα, η πτώση στις πωλήσεις ειδών χειροτεχνίας θα κυμανθεί μεταξύ 60% έως 80%. Στον τομέα του τουρισμού, που είναι πολύ κρίσιμος για την οικονομία, πάνω από 800.000 κρατήσεις θα ακυρωθούν. Η ανάγκη αγοράς πετρελαίου από τρίτες χώρες όπως Αλγερία, Ιράν, Ρωσία, κλπ. έχει επιβάλλει ένα αναγκαστικό επανασχεδιασμό της οικονομίας και των εισαγωγών, κυρίως τροφίμων.

Μόλις τον περασμένο μήνα, ο υπουργός οικονομίας Μπέτσι Ντίας, ανακοίνωσε την επαναφορά του δελτίου για τρόφιμα όπως τα αυγά, το ρύζι, τα φασόλια, το κοτόπουλο και το σαπούνι, ενώ σχεδιάζεται και η μείωση των δρομολογίων των δημοσίων συγκοινωνιών. Μία νέα «ειδική περίοδος» στοιχειώνει την Κούβα. Κούβα, Βενεζουέλα, Ιράν. Συνολικά 20 χώρες. Ο οικονομικός πόλεμος των ΗΠΑ εξαπολύεται και γίνεται εργαλείο επιβολής πολιτικής, εγκαθίδρυσης κυβερνήσεων-μαριονέτων και αλλαγής συσχετισμών δυνάμεων σε ολόκληρες περιοχές. Μέσω της επιβολής θανατικής καταδίκης των λαών.