Να μην αρκούμαστε με τόσο ουρανό
Πρέπει να ψάχνουμε λευκούς ανέμους
ή
να παρασυρθούμε στο χείμαρρο λάσπης

βρεγμένη στάχτη

Μαζεύω βρεγμένη στάχτη πηγαίνοντας προς το μηδέν
Χειροκρότημα, εκείνος ο λευκός θόρυβος που βγαίνει από τα χέρια
Η λίστα των απαγορεύσεων σε επιχρυσωμένη κορνίζα
Μια μέρα τελειώνουν οι τελετές, απομένει η υπέρμετρη βαρεμάρα
Καινούριες ευκαιρίες απαιτούνται για νίκη και ήττα

Κουράζονται τα βήματα των ανθρώπων που αφιερώνονται στην επίλυση των προβλημάτων
Φτάνουν οι γερασμένες εποχές, ο ζήλος γίνεται ένα ξανθό φύλλο στο μέτωπο του φθινοπώρου
Κλονίζουν τη λίμνη τα κύματα από το πετραδάκι που αναπηδά
Λησμονιούνται οι λέξεις της μόδας, το κούφιο ηθικό και οι γυναίκες με το συνεσταλμένο βλέμμα

Μαζεύω βρεγμένη στάχτη πηγαίνοντας προς το μηδέν
Ξέρω ότι ξεχνιέται η υποχρεωτική υπακοή των υπηρετών με γάντια
Τα ονόματα γραμμένα με πράσινο μολύβι από τους λάτρεις αυτοκτονίας
Το σπίρτο που κουβαλώ στην τσέπη μου, η πυρομανία μου
Και βέβαια με την κραυγή του τσέμπαλου ξεχνάς την ανατριχίλα της μοναξιάς

Με στεναχωρούν οι τοίχοι με τους πεσμένους σοβάδες
Με γράμματα επισκέπτομαι τα κελιά των φυλακισμένων
Που καλλιεργούν ντομάτες σε γκρι γλάστρες και μακραίνουν τα μαύρα τους μαλλιά
Ξαφνικά μοιράζω όλα τα μολύβια μου στους φρουρούς

Μαζεύω βρεγμένη στάχτη πηγαίνοντας προς το μηδέν
Ξυπνάω με το γδάρσιμο των μεταξωτών αγγιγμάτων
Το σκοτάδι γίνεται όλο και πιο ανελέητο κάθε νύχτα
Σαν απόπειρα δολοφονίας το χυδαίο πρόσωπό του πρωινού
Δεν έχει άλλο δρόμο από δω και πέρα λένε, φωνάζω

Το σκοτάδι, αχανές σαν τη σιωπή των πατεράδων που δεν ξεχνούν εύκολα το κακό
Αναπόφευκτο όπως το να κρυώνεις και να συλλογιέσαι σε νύχτες άγρυπνες
Ντυμένο όπως ο χειμώνας, γυμνό όπως το αστυνομικό τμήμα
Αφηρημένο σαν τον χρόνο, αληθινό σαν τον χρόνο

Λίγο ακόμα ουρανό, ακόμα ουρανό, ουρανό!…

Μηδέν (Sıfır), 2014
Απόδοση από τα τουρκικά: Lale Alatli

Μη διευκολύνεις, εσύ καρδιά μου, μην αναγγέλλεις
Παραβίασε το

παιδιά σκόνης

Ποιον δεν επιθυμεί κανείς;..

Ξέρω
Όσο λιγοστεύει η ένταση της θλίψης, δυσανασχετεί η πόλη
Τεμαχισμένοι στους δρόμους στίχοι πωλούνται τη νύχτα
Απ’ τη σιωπή κρέμονται τα στήθη των γυναικών που γέρασαν ξαφνικά
O νέος χρόνος εκδίκασης παρατείνει το κρύωμα στους καρπούς της μοναξιάς
Οι σερβιτόροι φτύνουν στο δρόμο, από αστυνομικούς δανείζονται φωνή.

Περιμένω κι εγώ το πρωί, όπως τα καφενεία γεμάτα με βήχα
Η εικόνα του λοξού προφίλ μου στα κρατικά αρχεία
Δεν κυνηγώ τη συμμόρφωση, έχω παραδοθεί
Συλλέγω ιλίγγους, δαχτυλικά αποτυπώματα, μυρωδιές καμένου

Οι δολοφόνοι κηρύχτηκαν ήρωες, αποστήθισα την ντροπή
Εσύ, όμως, καρδιά μου, μην κατασταλάξεις μες στον πόνο
Ο Λένιν είναι ακόμα η ελπίδα των παιδιών με το όνομα Ντενίζ,!…

Έρπης ζωστήρ (Zona), 2017
Απόδοση από τα τουρκικά: Lale Alatli

Μεγαλώνει η σιωπή στους μαδημένους κήπους
Με αργοπορημένη βιασύνη πετάνε προς τον ουρανό τα εσπερινά πουλιά

Γάλα και πίσσα

Πού δεν επιβιώνει ο άνθρωπος;…

Ρωτώ
Λοιπόν, ποιος τώρα θα αγαπήσει τις μολόχες που κρυώνουν στο μπαλκόνι του πρωινού;
Πιάσε το χέρι μου. Να τρέξουν παιδιά στο πρόσωπό μου, εντυπωσιασμένα από τους σταθμούς των τρένων.
Ο καταρράκτης που εκβάλλει από τα μαλλιά της μητέρας γης είναι για να αγκαλιαστούμε.
Τα πουλιά δεν έχουν διαβατήριο.
Η οργή έχει σπάσει τα τζάμια της ανεμελιάς και της φιλίας.
Κι όμως ο καθένας έχει ένα όνομα, μοναδικό για τον καθένα.
Δεν ξέρουν όλοι το ΔΕΝ.
Ζεστό ψωμί και μπουκιά, και από την άλλη πλευρά του τοίχου.

Εμπρός να ορμήσει η εικόνα του νερού στα μάτια μας. Εδώ και καιρό το γάλα και η πίσσα έχουν γίνει ένα.
Ας μιλήσει το αίμα από κει που στέγνωσε.
Ατελείωτο το τραγούδι του αγκαλιάσματος. Οι μέρες στα δαιδαλώδη αδιέξοδα του λόγου.
Αγάπα τη φωνή μου. Συμφιλιώσου με το χρώμα μου. Μοιράσου τον ήλιο με αυτούς που βρίσκονται μακριά.
Τα ξεβρασμένα μάτια στην ακτή μάς απέκλεισαν στη μέση του δρόμου με τις κουρτίνες απ’ το φως.
Ούτε το πράσινο των φύλλων, ούτε το λευκό του ρυζιού στα δωμάτια μας.
Το γαρύφαλλο, κειμήλιο από γενιά σε γενιά, από πόνο σε άνθρωπο.
Τα πλοία που περνάν σιωπηλά είναι το άλλο χρώμα του ορίζοντα.
Ο κάθε άνθρωπος είναι ένα δώρο στον κόσμο.
Να προσθέσουμε και το χρώμα της ελιάς στο ουράνιο τόξο της επιμονής.
Δεν έχουμε πού να πάμε δεν έχουμε πού να πάμε πού να πάμε
παρά κάτω απ’ τον ουρανό!..

Προειδοποίηση (İhtar), 2019
Απόδοση από τα τουρκικά: Lale Alatli

Δεν γνωρίζω πότε θα καθαρογράψει τον εαυτό του ο Ευφράτης
Τα κρυμμένα σύννεφα μιλάνε για ψωμί

ποτάμια σκόνης

Πού δεν πνίγεται ο άνθρωπος;

Ξαφνικά
Τα παιδιά ξυπνάνε στα ταλαιπωρημένα χέρια των κουρασμένων ύπνων
Η πόρτα του παραδείσου κλειστή, αυτό λέει μια γυναίκα με φωνή σφραγισμένη με κερί
Η άχνα του χώματος κυκλοφορεί τη νύχτα στην πόλη με τα πονεμένα κόκαλα
Διαρκεί λίγο το όνειρο που ακουμπά στο τριαντάφυλλο, την νύχτα οι πόρτες είναι πένθιμες και πολλή η σιωπή
Μια φέτα ψωμί για την πείνα, η χαρά σε αναστολή
Η θολή αφηρημάδα που έχουν οι νύφες εκεί, στους Γιεζιντίτες με τα κρυστάλλινα όνειρα της ελπίδας
Οι ποιητές μιλάνε για αλάτι εκεί που δύει ο ήλιος

Ας δώσουμε στον Τίγρη όσα έμειναν
Το βουνό Κίρκλαρ ήρεμο, οι γέφυρες κουρασμένες από το βάρος της ντροπής που κουβαλάν
Τα παιδιά κοιτάζουν με ερωτηματικά, έτοιμα να παρακούσουν τον μπαμπά
Το σχολείο ψέμα, δοκιμαζόμαστε ως μειοψηφία
Η αλήθεια ψάχνει απάντηση στο βουητό της, ζητάει το σπίτι της ή τον χρόνο!.

Έρπης ζωστήρ (Zona), 2017
Απόδοση από τα τουρκικά: Lale Alatli

Σαν ένας σπόρος έπεσες στο χώμα της καρδιάς μου
Δεν μπόρεσα ούτε να σε σκοτώσω ούτε να σε γεννήσω

μηδέν και αφοσίωση

Η πολυκοσμία δεν ταιριάζει σ΄ αυτήν την κωμόπολη…

Μη ξεχνάς ότι δεν υπάρχει ούτε ένας έρωτας που να ξεχνιέται
Τη μαύρη κλειδαριά κρεμάω εγώ στην πόρτα του πρωινού
Φόρεσε άσπρα, εσύ φόρεσε άσπρα, φόρεσε άσπρα
Η αγαπημένη σου, ποτέ δεν είναι δίπλα σου όταν τη χρειάζεσαι περισσότερο

Μοναξιά είναι να είσαι δίπλα στ’ αμπέλια και μην μπορείς να πιείς
Πώς να το ξέρεις αυτό;..

Μηδέν (Sıfır), 2014
Απόδοση από τα τουρκικά: Lale Alatli

Τζ. Χακκί Zαρίτς (C. Hakkı Zariç) γεννήθηκε στην περιοχή Σούσουζ της πόλης Καρς στις 5 Ιανουαρίου 1972. Έμεινε 10 χρόνια στη φυλακή λόγω των πολιτικών ιδεών του. Εξέδωσε με τους φίλους του το λογοτεχνικό περιοδικό «Ağır Ol Bay Düzyazı» (Σιγά Κύριε Πεζέ Λόγε). Ήταν αρχισυντάκτης του περιοδικού «Evrensel Kültür» και «Evrensel Basım Yayın» που έκλεισαν με το νομοθετικό διάταγμα υπ’ αριθμό 657. Τα δοκίμια και τα ποιήματά του έχουν δημοσιευτεί σε διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά. Τα βιβλία του έχουν βραβευθεί πολλές φορές. Σήμερα είναι αρχισυντάκτης του περιοδικού «Yeni e» και εργάζεται σε ένα ίδρυμα για τον πολιτισμό και τις τέχνες. Έχει Κυριακάτικη στήλη στην καθημερινή εφημερίδα «Evrensel». Είναι γενικός γραμματέας του Συνδικάτου Συγγραφέων της Τουρκίας και μέλος του Κέντρου Συγγραφέων PEN Τουρκίας.

*Τα ποιήματα του Χακκί Ζαρίτς μπορείτε να τα διαβάσετε στα τουρκικά εδώ.

**Σε αυτούς τους συνδέσμους μπορείτε να διαβάσετε τη συνέντευξη που έδωσε ο Ζαρίτς στη Λάλε Άλατλι (μεταφρασμένη στα ελληνικά ή στο πρωτότυπο στα τουρκικά).