Γράφει η Κική Σταματόγιαννη

Ερώτηση στρατοδικείου: “Με ποιον συνεργάζεσαι;”.

Μίρκα Γκίνοβα: “Με τους ανθρώπους! Έλληνες και Μακεδόνες που αγωνίζονται μαζί για την ελευθερία”.

Αν δεν ήταν κομμουνίστρια και Μακεδόνισσα, ίσως και να μαθαίναμε για αυτήν στο σχολείο.

Ίσως να μη χρειαζόταν να της αλλάξουν ακόμα και το όνομα –Ειρήνη Γκίνη, στο ελληνοπρεπέστερο- όταν τη μνημόνευαν κάποιες φορές τα βιβλία ιστορίας.

Τα χαράματα της 26ης Ιούλη 1946 το έκτακτο στρατοδικείο στα Γιαννιτσά στερεί τη ζωή σε ένα από εκείνα τα αγνά πλάσματα που είναι ταγμένα στην υπόθεση αλλαγής αυτού του κόσμου.

Αντιφασίστρια, μέλος του ΝΟΦ και αντάρτισσα. Η δασκάλα από τα Ξανθόγεια της Πέλλας, που στην ‘ανύπαρκτη’ γλώσσα όλοι το ήξεραν σαν Ρουσίλοβο, ήταν η πρώτη γυναίκα την οποία δολοφόνησε το ελληνικό κράτος στήνοντάς την στο εκτελεστικό απόσπασμα. Αργότερα ακολούθησαν πολλές άλλες γυναίκες αντάρτισσες και κομμουνίστριες.

Τη βασάνισαν φρικτά –μαζί με τους άλλους συλληφθέντες- και με συνοπτικές διαδικασίες την καταδίκασαν σε θάνατο, βάσει του Γ’ Ψηφίσματος.

Σύμφωνα με το Γ΄ Ψήφισμα «Περί εκτάκτων μέτρων αφορώντων στην δημόσιαν τάξιν και ασφάλειαν» (Ιούνιος 1946), το ελληνικό κράτος εξοπλιζόταν με τη δυνατότητα να επιβάλει τη θανατική ποινή μεταξύ άλλων σε όσους «επιχειρούσαν να αποσπάσουν εδάφη της ελληνικής επικράτειας».

Αυτό το τελευταίο αποτέλεσε και το νομοθετικό έρεισμα στο οποίο βασίστηκαν τα στρατοδικεία και οδήγησαν χιλιάδες κομμουνιστές και κομμουνίστριες, μέλη του ΚΚΕ, στον θάνατο.

Την παραμονή της εκτέλεσής της τραγουδάει μέσα στη φυλακή. Το τραγούδι της θα κάνουν να σωπάσει μόνο οι πυροβολισμοί του εκτελεστικού αποσπάσματος.

Συγκινημένος ένας από τους στρατοδίκες -στην προσπάθειά του να τη σώσει- της προτείνει να παντρευτούν. Φυσικά αρνείται.

Ποτέ δεν μου άρεσε η λέξη ‘ήρωας/ηρωίδα’.

Για πολλούς η Γκίνοβα θεωρείται ηρωίδα. Για μένα είναι ένας από εκείνους τους ανθρώπους που διαλέγουν το μονοπάτι τους και το βαδίζουν μέχρι τέλους. Με όποιο κόστος.

Η απόφαση στην οποία αφοσιώθηκε, βαραίνει άπειρα περισσότερο στη ζυγαριά της ιστορίας από τα ανθρώπινα «σκουπίδια» που φίμωσαν τη φωνή της και σταμάτησαν τη δράση της.

‘Πεθαίνω για κάτι στο οποίο πιστεύω μ’ όλη μου την ψυχή, πεθαίνω ως τίμια και όχι ως άτιμη, για μια καλύτερη ζωή για τους άλλους, κι όχι για τη δική μου’ (σε ένα γράμμα καταγράφηκαν τα τελευταία λόγια προς τον πατέρα της).