Γράφει η Κική Σταματόγιαννη (μέλος του Συντονιστικού REclaim Pride)

Πόσο μετράνε τελικά οι ζωές των από τα κάτω;

Το φετινό 7^ο αυτοοργανωμένο Thessaloniki Pride έρχεται σε μια χρονιά ασφυξίας και σήψης. Βία, εκμετάλλευση, καταπίεση, ζωές αναλώσιμες μπροστά στα κέρδη, συγκάλυψη εγκληματικών κυβερνητικών ευθυνών. Αυστηρά οριοθετημένα πρότυπα έμφυλης συμπεριφοράς^. συγκεκριμένοι κανόνες σεξουαλικής έκφρασης^. καθημερινή βία απέναντι σε γυναίκες και θηλυκότητες^. οι δολοφόνοι του Ζακ, αστυνομικοί και νοικοκυραίοι, να κυκλοφορούν πλέον όλοι ελεύθεροι^. δυνάμεις ασφαλείας να αστυνομεύουν δρόμους και σχολές^. πνίξιμο κάθε φωνής διαμαρτυρίας και αντίστασης^. συνειδητοποίηση του γεγονότος ότι ζούμε μόνο «από τύχη». Μια εξουσία ανάλγητη απέναντι στους αναγκεμένους αυτής της γης, που τους αποστερεί ακόμα κι απ’ αυτά τα δημόσια κοινωνικά αγαθά. Ένα ολόκληρο σύστημα, καπιταλιστικά και πατριαρχικά δομημένο, να μάς πιέζει να ζήσουμε μέσα σε ασφυκτικά περιοριστικά πλαίσια. Με ορίζοντα ένα αποκαρδιωτικό «για πάντα». Αν δεν αντιδράσουμε.

Απέναντι σε αυτό, μία κραυγή βγαίνει από μέσα μας. «Θα ζούμε όπως θέλουμε εμείς».

Όχι συμμορφούμενα προς άνωθεν κατασκευασμένες νόρμες.

Όχι προσπαθώντας να είμαστε όσο «κανονικοί» θέλετε να είμαστε.

Όχι με το να γελάτε με τα γκέι αδέρφια μας, σαν να ήταν η καρικατούρα σας.

Όχι με το να σπρώχνετε κι άλλο στο περιθώριο της κοινωνίας και του δημόσιου χώρου τις τρανς γυναίκες.

Όχι με το να λιγοστεύουμε διαρκώς, γράφοντας ονόματα γυναικοκτονημένων σε αφίσες και πανό.

Όχι σιωπώντας, όταν μας υποχρεώνετε να μετράμε νεκρές στις ράγες των Τεμπών και μετανάστριες δολοφονημένες στα σύνορα.

Όχι κλείνοντας τα μάτια στην αθλιότητα των προσφυγικών καμπς και το συνεχές έγκλημα των επαναπροωθήσεων.

Όχι μετρώντας τα λεφτά μας για να δούμε αν θα καταφέρουμε να φτάσουμε ως το τέλος του μήνα.

Όχι να τεντωνόμαστε σαν λάστιχα σε επισφαλείς δουλειές, σε επικίνδυνες δουλειές, σε ανασφάλιστες δουλειές, μόνο και μόνο για να είναι ευχαριστημένα μαζί μας τα αφεντικά.

Όχι να διαπραγματευόμαστε την τιμή του νερού και να το πληρώνουμε για χρυσάφι, τη στιγμή που θα έπρεπε να είναι δημόσιο, κοινωνικό αγαθό, εξασφαλισμένο για όλους.

Η δύναμή μας: ενότητα με όλα τα κινήματα των καταπιεσμένων

Το φετινό 7^ο αυτοοργανωμένο Thessaloniki Pride έρχεται ωστόσο και σε μια χρονιά που μας χάρισε την πολύτιμη συνειδητοποίηση της δύναμης που βγαίνει μέσα από την αντίσταση στο πιο γκρίζο και μουντό τοπίο. Μέσα σε μια χρονιά είδαμε να ανθίζουν συγκλονιστικά κινήματα.

Να αντηχούν οι δρόμοι από την οργή για τη δολοφονία του ρομά Κώστα Φραγκούλη από αστυνομικούς και από το σύνθημα ότι ρομά και μπαλαμές παλεύουμε μαζί για πράγματα που θα έπρεπε να είναι αυτονόητα. Και δεν είναι. Να πλημμυρίζουν οι δρόμοι για το κρατικό έγκλημα των Τεμπών.

Να απεργούν και να διαδηλώνουν χιλιάδες την 8^η Μάρτη, με τις διεκδικήσεις για τα δικαιώματα γυναικών και θηλυκοτήτων να ενώνονται με τη διεκδίκηση μιας ζωής άξιας να τη ζεις. Να γεμίζουμε ελπίδα με την πανεργατική απεργία της 9^ης Νοέμβρη. Με την κινητοποίηση των καλλιτεχνών, που έδωσαν νέα μορφή, έμπνευση και περιεχόμενο στο κατέβασμα στους δρόμους. Με τις μεγαλειώδεις συναυλίες ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού στη Θεσσαλονίκη. Με την υπεράσπιση του –μοναδικού στην Ευρώπη- κατειλημμένου από τους εργαζομένους του και αυτοδιαχειριζόμενου εργοστασίου της ΒΙΟΜΕ. Με τις κινητοποιήσεις των φοιτητ(ρι)ών ενάντια στην αστυνομική καταστολή και στην παρουσία δυνάμεων ασφαλείας μέσα στα πανεπιστήμια και τις σχολές. Με την κραυγή «Βιαστής είναι», που βρήκε τρόπο να εισχωρήσει στα θέατρα όλης της Ελλάδας με αφορμή την υπόθεση Λιγνάδη. Με τις συγκεντρώσεις και πορείες ενάντια στη συγκάλυψη του βιασμού της Γεωργίας Μπίκα από τα πλουσιόπαιδα της Coca-cola. Με τις κινητοποιήσεις κατά της έμφυλης βίας. Με τις πρωινές περιφρουρήσεις από όλο το κίνημα έξω από τις πύλες του εργοστασίου της «Μαλαματίνας». Μια χρονιά γεμάτη από σπουδαία κινηματικά γεγονότα. Αυτές οι μικρές –και συνάμα μεγαλειώδεις- κινηματικές ανάσες είναι που μας επιτρέπουν να ελπίζουμε και να οργανωνόμαστε για να περάσουμε στην αντεπίθεση.

7o αυτοοργανωμένο: ένα Pride οργανωμένο από ανοιχτές συνελεύσεις από τα κάτω

Όλα αυτά ερχόμαστε να συζητήσουμε στις πέντε μέρες του φετινού 7^ου αυτοοργανωμένου Thessaloniki Pride, που οργανώνει για ακόμη μία φορά το Συντονιστικό του REclaim Pride από τις 23 έως τις 27 Μάη.

Πέντε μέρες, μέσα στις οποίες θα βάλουμε σε λέξεις πόσο μετράει τελικά η ζωή των από τα κάτω. Των καταπιεσμένων λοατκια+ υποκειμένων, των γυναικών και θηλυκοτήτων, των μεταναστ(ρι)ών και προσφυγ(ισσ)ων, των φοιτητριών, των ρομά, των ανάπηρων, των εργαζομένων. Των ανθρώπων που μπαίνουν σ’ ένα τρένο για ένα ταξίδι και δεν βγαίνουν ποτέ από τα συντρίμμια του βαγονιού. Ενός βαγονιού που ξεπουλήθηκε όσο-όσο, για να πλουτίσουν οι αηδιαστικά πλούσιοι του κόσμου αυτού. 

Ένα αυτοοργανωμένο Pride προετοιμασμένο με ανοιχτές συνελεύσεις, με συμμετοχή πολλών συλλογικοτήτων, με εκδηλώσεις σε χώρους προσβάσιμους για όλα τα άτομα. Ένα αυτοοργανωμένο Pride, που επιχειρεί να συνομιλήσει με τα υπόλοιπα κινήματα της πόλης, σε μια προσπάθεια να συντονίσουμε τα βήματά μας απέναντι σε έναν συνολικό καταπιεστή. Απέναντι σε ένα σύστημα που λατρεύει να ζει από το αίμα μας. Κυριολεκτικά.

Η εβδομάδα του αυτοοργανωμένου ThessPride ξεκινά με την εκδήλωση για τον τρόπο που προσεγγίζει το φεμινιστικό κίνημα την κουλτούρα του #metoo και τα εργαλεία που χρησιμοποιεί σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, στο πανεπιστήμιο, στον χώρο δουλειάς (διοργανώνεται από τη Φylis-Φοιτητική Ένωση για το Φύλο και την Ισότητα και το φοιτητικό σχήμα της Αριστερής Ενότητας).

Τη σκυτάλη παίρνει το τρανσφεμινιστικό εργαστήρι. Αντικείμενό του οι επικίνδυνες διαστάσεις που παίρνει ακόμα και μέσα στην Αριστερά και το ευρύτερο αντισυστημικό κίνημα ο τερφισμός, ο αποκλεισμός δηλαδή των τρανς γυναικών από το φεμινιστικό κίνημα, τόσο ως ιδεολογία όσο και ως ρητορική, καθώς και η κρισιμότητα που έχει η άμεση αντιμετώπισή του (διοργανώνεται από τον Ανοιχτό Συντονισμό Θεσσαλονίκης για τη Διεθνή Μέρα Μνήμης Τρανς Θυμάτων, την ομάδα Sylvia Rivera για ένα κινηματικό ThessPride και τη Φylis).

Η τρίτη μέρα της Pride Week είναι αφιερωμένη στη μάχη που δίνουμε ως φεμινιστικό και λοατκια+ κίνημα ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις, που ρημάζουν, υποβαθμίζουν και εξαθλιώνουν τις ζωές μας (από τη Συνέλευση Γυναικών 8 Μάρτη και τη νεολαία για την Κομμουνιστική Απελευθέρωση).    

Η φετινή κεντρική εκδήλωση προσφέρει τον τόπο για να συναντηθούμε και να κουβεντιάσουμε τις νίκες ή και τις υποχωρήσεις των επιμέρους κινημάτων, τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούμε να βγούμε ενωτικά στον δρόμο διεκδικώντας να ζούμε πραγματικά όπως εμείς θέλουμε. Κύκλος συζήτησης με τα κινήματα της πόλης και τα σημεία, στα οποία διασταυρώνονται οι διεκδικήσεις μας.

Πέντε ημέρες με πολιτική κουβέντα, ζύμωση και ανταλλαγή επιχειρημάτων, με διασκέδαση και διεκδίκηση στον δρόμο. Ένα υπόδειγμα για το πώς συνδιαμορφώνουμε χωρίς ιεραρχίες, από τα κάτω, για το πώς παίρνουμε αποφάσεις, για το πώς οργανώνουμε και κυρίως για το πώς απολογίζουμε τις δράσεις μας και προχωράμε μπροστά. Ένα υπόδειγμα για το τι σημαίνει για εμάς να δημιουργούμε, να διασκεδάζουμε συλλογικά, να εκφράζουμε ελεύθερα την ταυτότητα φύλου μας και τη σεξουαλικότητά μας μέσα σε ένα ασφαλές πλαίσιο, να συμπορευόμαστε όλα μαζί (Σάββατο 27 Μάη, Πολύχρωμη Πορεία Ελεύθερης Έκφρασης).  

Μέσα σε ένα σύστημα που μας βάζει στο τραπέζι του Προκρούστη, που μας τεντώνει ή τεμαχίζει κομμάτια μας προκειμένου να ταιριάξουμε στα προκαθορισμένα έμφυλα και σεξουαλικά στερεότυπα κανονικότητας, μέσα σ’ ένα σύστημα που μας στραγγίζει μόνο και μόνο για να θησαυρίζουν οι πλούσιοι κι οι ισχυροί, εμείς απαντάμε:

«Δεν θα ζούμε ούτε από τύχη ούτε για τα κέρδη τους

Θα ζούμε όπως θέλουμε εμείς»

7ο Αυτοοργανωμένο Thessaloniki Pride

ΔΕΝ ΘΑ ΖΟΥΜΕ ΟΥΤΕ ΑΠΟ ΤΥΧΗ ΟΥΤΕ ΓΙΑ ΤΑ ΚΕΡΔΗ ΤΟΥΣ

|| ΘΑ ΖΟΥΜΕ ΟΠΩΣ ΘΕΛΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ! ||

Το φετινό REclaim Pride έρχεται σε μια περίοδο όπου η ένταση της οικονομικής κρίσης έχει μετουσιωθεί σε σφοδρή επίθεση εις βάρος της πλειονότητας της κοινωνίας και ιδιαίτερα των πιο ευάλωτων και καταπιεσμένων ανάμεσά μας. Εμείς ως ΛΟΑΤΚΙΑ+ άτομα, εργαζόμενα και άνεργα, βιώνουμε καθημερινά την οικονομική εκμετάλλευση και την υποβάθμιση των ζωών μας σε κάθε επίπεδο. Με τη διάλυση των δημόσιων δομών του κράτους πρόνοιας, αλλά και την έλλειψη ελέγχων, βλέπουμε βασανισμένους ηλικιωμένους στα ιδιωτικά πλέον γηροκομεία ή βιασμένα παιδιά σε δομές ΜΚΟ που συσχετίζονται με επιχειρηματίες και την εκκλησία. Η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ και των τρένων, πέραν της αύξησης κόστους του ρεύματος και των μετακινήσεων, κόστισε και ανθρώπινες ζωές, από τη χρήση μαγκαλιών μέχρι τη μαζική δολοφονία 57+ ανθρώπων στα Τέμπη. Συνεπώς, σε κάθε κοινωνικό πεδίο ισχυροποιούνται οι εκμεταλλευτές εις βάρος των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων (ΛΟΑΤΚΙΑ+, πρόσφυγες, μεταναστά, Ρομά κ.α.).

…τα κουήρ άτομα στιγματίζονται μέσα από υπεύθυνες δηλώσεις που αποκλείουν από την αιμοδοσία όσους και όσα έχουν κάνει ομοφυλοφιλικό σεξ, παρόλο που το έντυπο ιστορικού αιμοδότη έχει αλλάξει. Επιπλέον, παραμένει διαχρονικά επισφαλής η πρόσβαση των τρανς ατόμων σε ιατρική περίθαλψη και κοινωνικές παροχές, με πρόσφατο παράδειγμα τους δύο μήνες που δεν συνταγογραφούνταν blockers ορμονών. Το διπλό στίγμα του HIV, τόσο ως “ιού των ομοφυλόφιλων” όσο και ως ιού-ταμπού, για τον οποίο δεν πρέπει να γίνει ποτέ κουβέντα, υπάρχει ακόμα, και συχνά κοστίζει σε άτομα την εργασία τους. Την ίδια στιγμή δεν υπάρχει κανένα πρόγραμμα για πρόληψη: το κράτος δεν χορηγεί δωρεάν την αγωγή PrEP, παρότι έχει θεσμοθετήσει την παροχή της. Περαιτέρω, έχει αποφασίσει να χορηγεί τα απαραίτητα φάρμακα για τον καρκίνο του προστάτη μόνο σε σις άνδρες, αποκλείοντας τις τρανς γυναίκες με προστάτη. Και ασφαλώς, ελλιπές παραμένει το πλαίσιο για τις επεμβάσεις σε ίντερσεξ βρέφη, με συνέχιση απαρχαιωμένων ιατρικών πρακτικών και ανεπαρκούς πληροφόρησης.

Αυτός ο απάνθρωπος, νεοφιλελεύθερος, “κανονικός” τους κόσμος χτίζεται και θεμελιώνεται στα σχολεία. Πολλοί είναι οι εκπαιδευτικοί που αγνοούν το πώς να

διαχειριστούν την ποικιλομορφία του φύλου και της σεξουαλικότητας των παιδιών. Την άγνοια και φοβικότητα αυτή καλλιεργεί το υπουργείο παιδείας, αφού δεν οργανώνει τα απαραίτητα επιμορφωτικά προγράμματα, δεν εισάγει το μάθημα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης με σεβασμό σε κάθε μορφή σεξουαλικότητας και έκφρασης φύλου, ούτε αντιμετωπίζει στη ρίζα του τον σχολικό εκφοβισμό που δέχονται κυρίως, αλλά όχι μόνο, ΛΟΑΤΚΙΑ+ παιδιά. Αντιθέτως, ασχολείται με το να ποινικοποιεί τις μαθητικές κινητοποιήσεις και να αναπαράγει σεξιστικά και ομοφοβικά πρότυπα μέσω “επιμορφωτικών” σεμιναρίων για την περιβόητη αξιολόγηση των καθηγητ(ρι)ών. Στον στεγαστικό και εργασιακό τομέα, τα τρανς άτομα αποκλείονται πολύ συχνά από σπίτια προς ενοικίαση, αλλά και από την εργασία. Αφενός τα προγράμματα του ΟΑΕΔ δεν επαρκούν (καθώς προσφέρουν ένα πολύ περιορισμένο και μη ευέλικτο πλαίσιο για εύρεση εργασίας), αφετέρου πολύ συχνά τα ΛΟΑΤΚΙΑ+ άτομα αντιμετωπίζονται με καχυποψία, δυσπιστία και εχθρικότητα λόγω των έμφυλων χαρακτηριστικών ή/και της έκφρασης κοινωνικού φύλου.

Ο γάμος και η παιδοθεσία ως νομικοί θεσμοί εξακολουθούν να στέκονται αγέρωχα πάνω και μακριά από τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, όπως είθισται να κάνουν οι θεσμοί γενικά, ενώ σε επίπεδο ορατότητας η περιθωριοποίηση και ο στιγματισμός φανερώνονται καθημερινά. Φανερώθηκαν όταν μέρα-μεσημέρι δολοφόνησαν τον Ζακ, επιτέθηκαν στη μνήμη του, κι έπειτα αθωώθηκαν από την αστική δικαιοσύνη ενώ είχαν διαπράξει έγκλημα. Φανερώθηκαν στην Πάτρα, όταν ξυλοκόπησαν έναν τρανς άνδρα φοιτητή. Φανερώθηκαν όταν ένας πατέρας σε κάποιο νησί αποφάσισε να αυτοκτονήσει από το να ζήσει με γνώση του γεγονότος ότι ο γιος του είναι γκέι. Φανερώνονται και από τα νομικά παραθυράκια, μέσω των οποίων το κράτος επιτρέπει τις λεγόμενες “θεραπείες” μεταστροφής. Η απανθρωπιά φανερώνεται σε όλα τα παιδιά που διώχνουν οι ετεροφυλόφιλοι σις γονείς τους από το σπίτι τους ή σε όλα τα παιδιά που οι γονείς τους κρατούν στο σπίτι σαν σε φυλακή. Τέλος, φανερώνεται σε όλα τα παιδιά που οι γονείς τους θα προτιμούσαν να μην τα έχουν γεννήσει από το να είναι αυτά γκέι, λεσβίες, μπάι, τρανς, ασέξουαλ, ίντερσεξ.

Δεν πρέπει να μας ξεγελά το προοδευτικό και συμπεριληπτικό προσωπείο του λεγόμενου “rainbow capitalism”. Το καπιταλιστικό σύστημα, εκμεταλλευόμενο την ανάγκη μας για ορατότητα, αποδοχή, ισότητα και ασφάλεια, χρησιμοποιεί επικοινωνιακές στρατηγικές για να καταχραστεί το καταναλωτικό και εργασιακό μας δυναμικό. Εξού και τα χιλιάδες προϊόντα ντυμένα στα χρώματα της rainbow σημαίας, και η αυτο-προώθηση ορισμένων πολυεθνικών ως συμπεριληπτικά περιβάλλοντα εργασίας. Στην πραγματικότητα, αυτή η ξεπλυματική τακτική οδηγεί στην άκριτη κατανάλωση εμπορευμάτων και ιδεών που συντελούν σε μια ψευδαίσθηση ισότητας, όπου τα ΛΟΑΤΚΙΑ+ άτομα εξακολουθούν να υφίστανται οξυμένη οικονομική και εργασιακή εκμετάλλευση, την οποία όμως καλούνται να ανεχθούν ώστε να μην περιθωριοποιηθούν περαιτέρω. Ταυτόχρονα, συντηρητικά κόμματα του κεφαλαίου και θεσμικές πολιτικές της ΕΕ προτάσσουν μια αντίστοιχη αποδοχή, με έναν όμως ιδιαίτερα επιφανειακό τρόπο, που στην πραγματικότητα δεν αμφισβητεί τα έμφυλα πρότυπα, πάνω στα οποία χτίζεται και αναπαράγεται η εκμετάλλευση των χαμηλών στρωμάτων.

… οι δυσμενείς συνθήκες διαβίωσης δεν περιορίζονται στα μέλη της ΛΟΑΤΚΙΑ+ κοινότητας. Επεκτείνονται σε κάθε άτομο που αποκλίνει από το “αρχέτυπο” του φυσιολογικού ανθρώπου. Σε κάθε άτομο που παρεκκλίνει από ένα στερεοτυπικά κατασκευασμένο κοινωνικό καλούπι. Ο στιγματισμός, η περιθωριοποίηση, η κακοποίηση αποκαλύπτουν τις εγγενείς αντιφάσεις και συγκρούσεις που αναπόφευκτα προκύπτουν μέσα σε μια νεοφιλελεύθερη κοινωνία. Ακριβώς γιατί είναι κοινωνία που δομήθηκε πάνω σε ένα πολύπλοκο σύμπλεγμα καταπιεστικών συστημάτων και δομών. Σεξισμός, ομο/τρανσφοβία, ρατσισμός, φτωχοποίηση, εκμετάλλευση των εργαζομένων, συνεχώς διαπλέκονται και ενισχύονται μεταξύ τους. Είναι κάποιες μόνο από τις πολλές μορφές έκφρασης ενός καταπιεστικού συστήματος, που έχει εδραιωθεί πάνω σε άκαμπτους συντηρητικούς θεσμούς και πατριαρχικές δομές.

Τα επιμέρους κινήματα λοιπόν πρέπει να συνυπολογίσουμε την πολυδιάστατη αυτή φύση της καταπίεσης, αν θέλουμε να φτάσουμε σε μια ολοκληρωτική αλλαγή του συστήματος. Αυτό το είδαμε να συμβαίνει πρόσφατα, στην 8η Μάρτη, όπου η παγκόσμια επέτειος για την ημέρα των γυναικών και το φεμινιστικό κίνημα ενσωμάτωσαν τις κραυγές όλου του κόσμου, που με αφορμή τη δολοφονία στα Τέμπη, βγήκε να διαμαρτυρηθεί ενάντια σε μια κυβέρνηση και ένα σύστημα, που όχι μόνο αδιαφορούν για την κατάσταση γυναικών και θηλυκοτήτων, όχι μόνο αδιαφορούν για εργαζόμενους και ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, αλλά και για τις ίδιες τις ζωές μας. Αυτήν την πολύτιμη συνάντηση των κινημάτων την είδαμε στο φοιτητικό κίνημα, που συσπείρωσε τις φωνές κατά της αστυνομικής βίας. Την είδαμε στο κίνημα των καλλιτεχνών, στις διαμαρτυρίες στα θέατρα και στους δρόμους για τη συγκάλυψη ενός παιδοβιαστή, στις πορείες για τη δολοφονία του ρομά Φραγκούλη. Και θα συνεχίσουμε να τη βλέπουμε!

Ακόμα και αν το ΛΟΑΤΚΙΑ+ κίνημα είναι συνυφασμένο με τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των ατόμων της κουήρ κοινότητας, δεν είναι αποκομμένο από όσα συμβαίνουν γύρω μας. Είμαστε ένα κίνημα που αλληλεπιδρά καθημερινά με όλα τα υπόλοιπα, στο πλαίσιο διεκδίκησης μιας δίκαιης και ισότιμης κοινωνίας. Ο αγώνας διεκδίκησης των δικαιωμάτων δεν μπορεί να κερδηθεί με τα κινήματα απομονωμένα. Κερδίζεται με κινήματα που είναι ενωμένα σαν μια γροθιά.

• Το παραπάνω άρθρο πρωτοδημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα red ‘n black στις 22 Μάη 2023 και αναδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Η ΚΟΚΚΙΝΗ» στο 19ο φύλλο (Μάης – Ιούνης 2023) που κυκλοφορεί.