Οι δολοφονημένοι Παλαιστίνιοι του Λιβάνου παραμένουν αδικαίωτοι

Γράφει η Κική Σταματόγιαννη

«Μετά από κάποια στιγμή όλο αυτό μετατράπηκε σε παιχνίδι. Σκότωνες τον πρώτο και ήταν δύσκολα, τον δεύτερο πιο εύκολα. Στον τέταρτο ίσως και να το διασκέδαζες. Ο πρώτοι είχαν πρόσωπα, τους κοίταζες, μετά δεν σε ενδιέφερε. Δεν υπήρχε κανένα συναίσθημα. Μπορώ να σου πω ότι υπήρχε και ανταγωνισμός για το ποιος θα σκοτώσει τους περισσότερους. Ο καθένας ήθελε να πάρει εκδίκηση, όσο περισσότερο μπορούσε«.

Μια σφαγή αμάχων. Τέσσερις δεκαετίες μετά, οι δολοφονημένοι Παλαιστίνιοι πρόσφυγες του Λιβάνου παραμένουν αδικαίωτοι. Κανένας δεν τιμωρήθηκε για ένα φρικιαστικό έγκλημα, που ακόμα και σήμερα δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε τον ακριβή αριθμό θυμάτων του. Δύο χιλιάδες; Τρεις χιλιάδες; Περισσότεροι; Υπάρχουν μαζικοί τάφοι, που δεν έχουν ακόμα ανοιχτεί. Η δυσοσμία του παρελθόντος, ωστόσο, δεν μπορεί να ξεχαστεί. Το κυριότερο: Δεν πρέπει να αφήσουμε να ξεχαστεί.   

«Δεν μας ενδιέφερε τι ήταν, άμαχοι ή όχι. Γυναίκες, γέροι ή παιδιά. Μας ένοιαζε ότι ήταν Παλαιστίνιοι. Μόνο αυτό μετρούσε». Από τις 6 το απόγευμα της 16^ης Σεπτέμβρη μέχρι τις 8 το πρωί της 18^ης Σεπτέμβρη 1982. Μια σφαγή για 37 ολόκληρες ώρες. Χωρίς διακοπή.

Οι Λιβανέζοι Φαλαγγίτες (μια παραστρατιωτική οργάνωση συγκροτημένη στο πρότυπο των φασιστών του Μουσολίνι και του Φράνκο) βιάζουν, μαχαιρώνουν, ακρωτηριάζουν, ξεκοιλιάζουν, κόβουν λαιμούς παιδιών. Με την απόλυτη ανοχή και έμμεση στήριξη των ισραηλινών δυνάμεων. Οι φαλαγγίτες, υπό την ηγεσία του Ελία Χομπέικα, είχαν άλλωστε στενούς δεσμούς με τις μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ, ενώ δεν ήταν καν μυστικό ότι εκπαιδεύονταν σε στρατόπεδα σε ισραηλινό έδαφος. Ο Λίβανος, υπό την προεδρία του μαρωνίτη χριστιανού Μπασίρ Τζεμαγέλ, αποδεικνυόταν ως ο προθυμότερος σύμμαχος για τον Μεναχέμ Μπέγκιν, πρωθυπουργό του Ισραήλ, στο μίσος τους κατά των Παλαιστινίων.  

Πώς φτάσαμε στο έγκλημα;

Το 1948 είναι χρονολογία ορόσημο για τον λαό της Παλαιστίνης. Είναι η χρονιά, κατά την οποία ιδρύεται το κράτος του Ισραήλ και εκδιώκονται οι Παλαιστίνιοι από τα χωριά και τις εστίες τους. Μετά τη «Νάκμπα» (=καταστροφή), 100.000 Παλαιστίνιοι πρόσφυγες καταφεύγουν στον Λίβανο, όπου ζουν σε καταυλισμούς κάτω από άθλιες συνθήκες.

Το 1964 ιδρύεται η PLO (Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης), η οποία –μετά την απώθησή της από την Ιορδανία- ορίζει ως βάση των επιχειρήσεών της τη Βηρυτό και από τον νότιο Λίβανο πλέον αρχίζει από το 1970 επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ.

Το 1975 σημαδεύεται από την έναρξη ενός καταστροφικού εμφυλίου πολέμου, που διήρκεσε μέχρι το 1990. Ο Λίβανος χωρίζεται σε δύο μεγάλα στρατόπεδα. Από τη μια ένας συνασπισμός της Δεξιάς με την ακροδεξιά. Το LF (Λιβανικό Μέτωπο) αποτελούμενο από δεξιούς, χριστιανούς μαρωνίτες, που έχουν την ξεκάθαρη στήριξη ΗΠΑ και Ισραήλ, θέλουν έναν Λίβανο «καθαρό από μουσουλμάνους και Παλαιστίνιους». Από την άλλη το LNM (Λιβανέζικο Εθνικό Κίνημα), στο οποίο συσπειρώνονται η Αριστερά, οι ισλαμιστές (σιίτες και σουνίτες) και η PLO.

Τον Ιούνη του 1982 το Ισραήλ –κατά παράβαση της εκεχειρίας που είχε συμφωνηθεί- εισβάλλει στον Λίβανο από τα νότια. Πολιορκούν τη Βηρυτό και βομβαρδίζουν ανηλεώς την πόλη. Μία μόλις εβδομάδα μετά την εισβολή δηλώνουν με τον αδιάφορο κυνισμό του σφαγέα «είναι πιθανό σε αυτή τη συγκυρία να χρειαστούν πολλά Ντερ Γιασίν» (από το όνομα του μαρτυρικού παλαιστινιακού χωριού, που κατασφάχτηκε από τους σιωνιστές το 1948), προαναγγέλλοντας στην ουσία όσα φρικτά θα επακολουθούσαν.

Στις 30 Αυγούστου, μετά τη συμφωνία Χαμπίμπ που ορίζει την αποχώρηση της PLO από τα λιβανέζικα εδάφη, ο Γιασέρ Αραφάτ (ηγέτης της PLO) εγκαταλείπει τον Λίβανο. Την 1^η Σεπτέμβρη, θα ακολουθήσουν 15.000 μαχητές της οργάνωσης, έχοντας δώσει σφοδρές μάχες στη Δυτική Βηρυτό όλο το προηγούμενο διάστημα. Οι μόνοι που μένουν πίσω είναι άμαχοι και –το κυριότερο- ολότελα άοπλοι. Γυναίκες, ηλικιωμένοι, άρρωστοι και παιδιά. Η συμφωνία ορίζει ότι μια πολυεθνική δύναμη, αποτελούμενη από τις ΗΠΑ, τη Γαλλία και την Ιταλία θα παραμείνει στον Λίβανο για διάστημα 30 ημερών ακριβώς για να διασφαλίσει την προστασία των αμάχων. Κι όμως. Στις 10 Σεπτέμβρη η δύναμη αυτή αποχωρεί, αφήνοντας τους πρόσφυγες στο έλεος των ισραηλινών και των φαλαγγιτών, χωρίς να λάβουν την παραμικρή πρόνοια για την τύχη τους.

Στις 14 Σεπτέμβρη ο πρόσφατα εκλεγμένος (από τους βουλευτές τού προ του εμφυλίου πολέμου κοινοβουλίου) πρόεδρος του Λιβάνου Μπασίρ Τζεμαγέλ, ηγέτης των φαλαγγιτών, δολοφονείται. Όλα πλέον εξελίσσονται με τη σφοδρότητα μιας χιονοστιβάδας.

Οι φαλαγγίτες υποδεικνύουν, χωρίς το παραμικρό στοιχείο, ως υπαίτιους για τη δολοφονία του Τζεμαγέλ την PLO και ο χρόνος πλέον αρχίζει να κυλάει αντίστροφα για χιλιάδες Παλαιστίνιους πρόσφυγες, που εγκαταλείπονται στην εκδικητική μανία των φασιστών.

Δύο μόλις μέρες πριν από τον θάνατο του Τζεμαγέλ ο Σαρόν φέρεται να δηλώνει ότι «πρέπει να δημιουργηθούν οι συνθήκες για να εξαναγκαστούν οι Παλαιστίνιοι να αποχωρήσουν από τον Λίβανο». Την ίδια στιγμή δεν υπήρχε η παραμικρή αμφιβολία για τις προθέσεις των φαλαγγιτών να τους εκδιώξουν.

Το επιχείρημα «Δεν ξέραμε τι θα επακολουθούσε από τη στιγμή που οι φαλαγγίτες προσέγγιζαν τους καταυλισμούς» προσβάλλει τη νοημοσύνη κάθε λογικού ανθρώπου. Ήταν ένα απολύτως αναμενόμενο μαζικό έγκλημα. 

Το Ισραήλ ισχυρίζεται ότι μέσα στους προσφυγικούς καταυλισμούς έχουν εισχωρήσει μαχητές της PLO. Ένα καταφανές και χυδαίο ψέμα. Ήταν, ωστόσο, το «πάτημα» που χρειαζόταν, για να δικαιολογήσει την εισβολή.

Στις 15 Σεπτέμβρη το Ισραήλ εισβάλλει στη Βηρυτό με το πρόσχημα της «διασφάλισης της τάξης μετά τη δολοφονία Τζεμαγέλ». Θλιβερές αστειότητες. Οι φαλαγγίτες έχουν σημαδέψει από πριν τη διαδρομή σχεδιάζοντας βέλη πάνω σε τοίχους σπιτιών, για να διευκολύνουν το πέρασμα των Ισραηλινών.

Οι ισραηλινές δυνάμεις σπεύδουν να ανταποδώσουν τη διευκόλυνση. Κυκλώνουν τις συνοικίες, εγκλωβίζουν τους πρόσφυγες στους καταυλισμούς μην επιτρέποντας την έξοδο από αυτούς και άρα προδιαγράφουν τη σφαγή τους. Δεν προβάλλουν το παραμικρό εμπόδιο στην είσοδο των φαλαγγιτών στις γειτονιές των Παλαιστινίων.

Αποτέλεσμα:  οι φαλαγγίτες, το απόγευμα της 16^ης Σεπτέμβρη, ορμούν σαν αρπακτικά πάνω στα σώματα άοπλων και απροστάτευτων ανθρώπων. Οι Ισραηλινοί  προμηθεύουν στους ακροδεξιούς φονιάδες ακόμη και μπουλντόζες για να ισοπεδώσουν τα καλυβάκια των προσφύγων. Συχνά με τους κατοίκους τους, που ούρλιαζαν, μέσα. Με τις φωτοβολίδες τους κάνουν τη νύχτα μέρα φωτίζοντας τον ουρανό, ώστε να μπορούν οι φασίστες να σφάζουν «με την άνεσή τους» και κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Σύμφωνα με τη μαρτυρία μιας αμερικανίδας δημοσιογράφου: «Είδα νεκρές γυναίκες μέσα στα σπίτια τους με τις φούστες σηκωμένες και τα πόδια τους ανοιγμένα, δεκάδες νεαροί είχαν εκτελεστεί σε έναν τοίχο. Παιδιά με τους λαιμούς τους κομμένους, μια έγκυος γυναίκα με την κοιλιά ανοιγμένη και τα μάτια της ακόμα ανοιχτά.

Αναρίθμητα μωρά που είχαν μαχαιρωθεί ή κομματιαστεί. Κάποια τα είχαν ρίξει μέσα σε σκουπιδοτενεκέδες».

Πράγματι. Θα ήταν τρομακτικά δύσκολο να φανταστούμε μια τέτοια κατάληξη μετά από έφοδο έξαλλων φασιστών πάνω σε ευάλωτους ανθρώπους, πάνω στα σώματα των οποίων γυρεύουν μανιασμένα εκδίκηση.

Και σήμερα;

Όσο για τους πρωταγωνιστές της σφαγής;

Ο Ελίε Χομπέικα, αρχηγός των φαλαγγιτών, δήλωσε στην επιτροπή Kahane, που συστήθηκε για να διερευνήσει τη σφαγή, ότι απλώς «εκτελούσε εντολές». Καμία έκπληξη. Συνήθης η ρητορική των θρασύδειλων σφαγέων.  

Ο Αριέλ Σαρόν κάτω από γενική κατακραυγή μετά την αποκάλυψη της σφαγής εξαναγκάζεται στην ουσία σε παραίτηση από τη θέση του υπουργού Άμυνας.

Ωστόσο, αυτός που απέκτησε το προσωνύμιο «Ο χασάπης της Βηρυτού», σχεδόν δύο δεκαετίες μετά εκλέγεται πρωθυπουργός στο Ισραήλ (2001-2006). Γεγονός διόλου παράξενο. Αντιθέτως, απολύτως συμβατό με τη φύση και τη στάση του σιωνιστικού καθεστώτος του Ισραήλ όλες αυτές τις δεκαετίες.

Ένα καθεστώς που με κάθε αφορμή, ψάχνει να βρει και να συνεργαστεί με το πιο αιμοσταγές και σάπιο κομμάτι στις αραβικές χώρες. Καθόλου τυχαίο που συνεργάστηκε με τους ακροδεξιούς φαλαγγίτες, που στην ουσία ήθελαν να μη μείνει παλαιστινιακό ρουθούνι στον Λίβανο.

Είναι ψευδαίσθηση να πιστεύει κανείς ότι μπορεί να επιτευχθεί κάποιου είδους ισορροπία και ειρηνική συνύπαρξη στη Μέση Ανατολή όσο εξακολουθεί να υπάρχει στην περιοχή το κράτος του Ισραήλ.

Το κράτος-τοποτηρητής των συμφερόντων των ΗΠΑ, που συνεχίζει να διώκει συστηματικά τον παλαιστινιακό λαό.

Με αυτό το κράτος-φονιά συνομιλούν, στήνουν γέφυρες επικοινωνίας και κλείνουν επιχειρηματικές συμφωνίες οι ελληνικές κυβερνήσεις. Τόσο η τωρινή του Κ. Μητσοτάκη, όσο και η προηγούμενη του Α. Τσίπρα. Αυτό το αποικιακό κράτος αναγορεύουν ως «στρατηγικό σύμμαχο της Ελλάδας» τόσο η Ν.Δ. όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ και μετατρέπονται πρόθυμα σε υποζύγια του στρατηγικού σχεδιασμού του στην Ανατολική Μεσόγειο.

Με το κράτος, που για δεκαετίες παραβιάζει κάθε διεθνή συμφωνία, καταπιέζει έναν ολόκληρο λαό στερώντας του βασικότατα δικαιώματα, βομβαρδίζει, γκρεμίζει τα χαμόσπιτά του, φυλακίζει και δολοφονεί.

Η αλληλεγγύη στον παλαιστινιακό πληθυσμό δεν είναι ένα αφηρημένο σύνθημα, που φωνάζουμε όταν κατεβαίνουμε στον δρόμο. Στάζει αίμα, κουβαλάει πόνο, μετρά χιλιάδες βασανισμένους και νεκρούς.

Για να κατοχυρωθεί η ειρήνη στη Μέση Ανατολή και για να βρει δικαίωση ο παλαιστινιακός λαός, απαιτούνται δύο πράγματα. Να διαλυθεί το πρακτορείο του ιμπεριαλισμού και των δολοφονικών επιθέσεων και επεμβάσεων.

Να επιστρέψουν όλοι οι Παλαιστίνιοι πρόσφυγες στη γη τους. Χωρίς αυτά, δεν μπορεί να επικρατήσει η ειρήνη. Επειδή αλλιώς, δεν θα στεριώσει η δικαιοσύνη.

• To άρθρο βρίσκεται δημοσιευμένο στην εφημερίδα «Η ΚΟΚΚΙΝΗ» φύλλο 20ο (Σεπτέμβρης 2023) που κυκλοφορεί.