Γράφει ο Νίκος Ταμβακλής

Την Τρίτη 24/10, στις 19.00, στο Αμφιθέατρο Παπαρρηγοπούλου της Νομικής Σχολής Αθήνας θα γίνει η βιβλιοπαρουσίαση της μετάφρασης του «Απόβλητου Προφήτη» του Ισαάκ Ντόυτσερ.

Στον «Απόβλητο Προφήτη», ο Ισαάκ Ντόυτσερ, μας μεταφέρει στη δεκαετία του 1930. Την περίοδο που ο Τρότσκι πάλευε απεγνωσμένα για να κρατήσει ζωντανή την παράδοση του επαναστατικού μαρξισμού, καθώς με τη σύντροφο του Ναταλία και μια φούχτα νεαρούς αφοσιωμένους υποστηρικτές περιπλανιούνταν απόβλητοι και καταδιωκόμενοι στην Ευρώπη. Όταν η οικονομική ύφεση οδηγούσε στην εξαθλίωση τα λαϊκά στρώματα. Στη Γερμανία και σε όλη την Ευρώπη συσσωρεύονταν τα μαύρα σύννεφα του ναζισμού, ενώ ακούγονταν όλο και πιο δυνατά τα τύμπανα του πολέμου. Στη Σοβιετική Ένωση, η βίαιη κολεκτιβοποίηση και εκβιομηχάνιση προκαλούσαν τεράστιες κοινωνικές ανακατατάξεις. Όταν ένας-ένας εξαφανίζονταν και εξολοθρεύονταν στο σκοτάδι οι συγγενείς και οι σύντροφοί του. Όταν οι ηγέτες του κόμματος των Μπολσεβίκων του 1917 σύρονταν σε δίκες με εξωφρενικές κατηγορίες, ατιμάζονταν και εξευτελίζονταν πριν οδηγηθούν στο εκτελεστικό απόσπασμα.

Ο άξονας της αφήγησης είναι αυτή η διαρκής πάλη του Τρότσκι και ταυτόχρονα η τραγική οδύσσεια στην εξορία, από την άφιξή του στην Κωνσταντινούπολη μέχρι τη δολοφονία του στο Κογιοακάν του Μεξικού. Όμως παράλληλα ο Ντόυτσερ μας παρουσιάζει ένα μοναδικό πανόραμα των κατακλυσμιαίων πολιτικοκοινωνικών εξελίξεων της δεκαετίας του 1930.

Σήμερα, οι αναλύσεις και οι απόψεις που μας παρουσιάζει ο Ντόυτσερ στον Απόβλητο Προφήτη για τη δεκαετία του 1930, αποκτούν μια νέα επικαιρότητα και ενδιαφέρον, καθώς οξύνονται και πάλι δραματικά οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί και τα αδιέξοδα του καπιταλισμού.

Σήμερα, η συνεχιζόμενη οικονομική ύφεση πλήττει τους εργαζόμενους και οδηγεί σε απόγνωση μισθωτούς και ανέργους. Η ανεξέλεγκτη κλιματική κρίση, απειλεί την ίδια την ύπαρξη της ανθρωπότητας. Η άνοδος της ακροδεξιάς στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης τροφοδοτείται και τροφοδοτεί τον εθνικισμό και την ξενοφοβία. Ο συνεχιζόμενος εδώ και ενάμισι χρόνο πόλεμος στην Ουκρανία διαρκώς κλιμακώνεται και απειλεί να εμπλέξει άμεσα τις δυτικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Η σφαγή του άμαχου πληθυσμού στη Γάζα μπορεί να προκαλέσει μια τεράστια ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή.

Όλα αυτά συνθέτουν ένα σκηνικό με μεγάλες ομοιότητες και αναλογίες με τη ζοφερή περίοδο της δεκαετίας του 1930. Τα μαθήματα από αυτήν την περίοδο που παρουσιάζει ο Ντόυτσερ στον «Απόβλητο Προφήτη» αξίζει να τα γνωρίσουμε.