Οι πολιτικές επιπτώσεις των βομβαρδισμών των πόλεων

Γράφει ο Νίκος Ταμβακλής*

Ξεκινώντας τους βομβαρδισμούς της Βηρυτού και του νοτίου Λιβάνου, ο Νετανιάχου και άλλοι ανώτατοι ισραηλινοί ηγέτες απείλησαν επανειλημμένα ότι θα μετατρέψουν την περιοχή σε ερείπια όπως έγινε στη Γάζα, ελπίζοντας ότι θα κάμψουν το ηθικό του πληθυσμού, θα οξύνουν τις εσωτερικές του διαμάχες και θα προκαλέσουν εμφύλιες συγκρούσεις. Για μια φορά ακόμη αποδεικνύεται πόσο ανεπίδεκτοι μαθήσεως είναι, όχι μόνο από τα αποτελέσματα του ενός χρόνου ανελέητου σφυροκοπήματος της Γάζας, αλλά και από τα μαθήματα της πρόσφατης ιστορίας της ανθρωπότητας.

Ήδη από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι αντίπαλοι ιμπεριαλιστές επιχείρησαν τέτοια τυφλά, μεγάλης έκτασης χτυπήματα προς τα αστικά κέντρα, στα μετόπισθεν των γραμμών του εχθρού. Χαρακτηριστικές ήταν οι επιδρομές των Γερμανών με τα Zeppelin πάνω από την Αγγλία και τα χτυπήματα των πυροβόλων μεγάλου βεληνεκούς (το κανόνι «Big Bertha» ) στο μέτωπο με τη Γαλλία. Το αποτέλεσμα ήταν τελικά η συσπείρωση των άμαχων πληθυσμών γύρω από τις ιμπεριαλιστικές κυβερνήσεις, η συντήρηση του εθνικισμού και της πολεμικής υστερίας.

Στον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο (1936-1939), οι βομβαρδισμοί των άμαχων πληθυσμών της Μαδρίτης και της Γκουέρνικα από τις φασιστικές δυνάμεις, που χαρακτηρίστηκαν τότε σαν «εγκλήματα πολέμου», αλλά και άλλων πόλεων (όπως π.χ. της Βαρκελώνης τον Μάρτιο του 1938, με 1300 νεκρούς), δεν είχαν σαν αποτέλεσμα την κάμψη του ηθικού του δημοκρατικού λαού της Ισπανίας. Η ήττα των δημοκρατικών δυνάμεων προκλήθηκε βασικά από τις εσωτερικές πολιτικές αδυναμίες της κυβέρνησης του λαϊκού μετώπου.

Με την έναρξη του Β’ ΠΠ και μετά από σχετική έκκληση του προέδρου των ΗΠΑ, του Ρούσβελτ, οι κυβερνήσεις της Γερμανίας, Γαλλίας και Βρετανίας αποδέχτηκαν την κήρυξη μιας σειράς πόλεων (Παρίσι, Βρυξέλες, Ρώμη, Αθήνα και άλλων), ως «ανοχύρωτων» πόλεων και να αποφευχθούν τουλάχιστον σε αυτές οι χωρίς διάκριση βομβαρδισμοί.

Ωστόσο οι δολοφονικοί ισοπεδωτικοί βομβαρδισμοί πόλεων, όχι μόνο δεν αποφεύχθηκαν, αλλά εφαρμόστηκαν σε τεράστια κλίμακα ήδη από την έναρξη του Β’ΠΠ : Βαρσοβία (25 Σεπτεμβρίου 1939), Ρότερνταμ (14 Μαΐου 1940), βομβαρδισμοί του Λονδίνου, του Λίβερπουλ, του Κόβεντρι και άλλων πόλεων από την γερμανική αεροπορία στη διάρκεια της «μάχης της Αγγλίας».

Οι σύμμαχοι απάντησαν επίσης με τεράστιας κλίμακας δολοφονικούς βομβαρδισμούς πόλεων όπως του Αμβούργου, στις 23 Ιουλίου 1943, ισοπεδώνοντας ολόκληρες συνοικίες με τουλάχιστον 42.000 νεκρούς πολίτες, ενώ ένα εκατομμύριο περίπου αναγκάστηκαν να εκτοπιστούν.

Ο στόχος αυτών των βομβαρδισμών ήταν πλέον απροκάλυπτα οι συνοικίες των βιομηχανικών εργατών ώστε οι ανθρώπινες κυρίως απώλειες, να επηρεάσουν άμεσα τη βιομηχανική παραγωγή που υποστήριζε τις πολεμικές επιχειρήσεις. Ο συνδυασμός ισχυρών εκρηκτικών βομβών, ώστε να σπάσουν οι στέγες, με τις εμπρηστικές, ώστε να πυρπολήσουν το εκτεθειμένο εσωτερικό των κτιρίων, χρησιμοποιήθηκε συστηματικά στις αστικές περιοχές σε όλη τη διάρκεια του πολέμου, με αποκορύφωμα τον βομβαρδισμό της Δρέσδης. Ο βομβαρδισμός της Δρέσδης (13-15 Φεβρουαρίου 1945) είχε σαν αποτέλεσμα σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις εκατοντάδες χιλιάδες (σύμφωνα με σημερινές «επίσημες» εκτιμήσεις των δυτικών περίπου 25.000) νεκρούς πολίτες και την ολοκληρωτική καταστροφή του ιστορικού κέντρου της πόλης.

Στο μέτωπο του Ειρηνικού, στους εννέα τελευταίους μήνες του πολέμου, έγινε μεγάλη χρήση χωρίς διάκριση βομβαρδισμών από την αμερικανική αεροπορία σε ιαπωνικές πόλεις (Κόμπε, Οσάκα, Ναγκόγια). Τη νύχτα 9-10 Μαρτίου 1945, βομβαρδίστηκαν οι πυκνοκατοικημένες εργατικές περιοχές του Τόκιο, με αποτέλεσμα το θάνατο περισσότερων από 100.000 ανθρώπων, που οι περισσότεροι κάηκαν από τη χρήση των εμπρηστικών βομβών. Υπολογίζεται ότι μέχρι τη ρίψη των ατομικών βομβών στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, είχαν ήδη σκοτωθεί περισσότεροι από 300.000 Ιάπωνες άμαχοι και 400.000 τραυματίστηκαν.

Όλες αυτές οι θηριωδίες, αν και ίσως συντόμευσαν λίγο τη λήξη του πολέμου χάρις στην αποδιοργάνωση που προκαλούσαν στους κρατικούς μηχανισμούς, ελάχιστα ή καθόλου δεν επηρέασαν το ηθικό των πληθυσμών και οπωσδήποτε δεν προκάλεσαν εμφύλιες ταραχές και συγκρούσεις. Αντίθετα μάλιστα συσπείρωσαν τους άμαχους πληθυσμούς μέχρι τέλους γύρω από τις ιμπεριαλιστικές κυβερνήσεις τους και ενέτειναν το εθνικιστικό μίσος και την ξενοφοβία.

*Το κείμενο του συντρόφου Νίκου Ταμβακλή είναι επικαιροποιημένο απόσπασμα από το παλαιότερο άρθρο του «Για τους βομβαρδισμούς στην Γάζα και για τους βομβαρδισμούς των πόλεων» που έχει δημοσιευτεί στην ιστοσελίδα της ΟΚΔΕ – Σπάρτακος στις 19 Μάη 2024.

Σχολιάστε